Opis projektu
Kiedy w 1994 r. przedstawiciele polskich i słowackich samorządów lokalnych powoływali Transgraniczny Związek Euroregion „Tatry” mieli na celu utworzenie zinstytucjonalizowanej formy współpracy transgranicznej, w ramach której mogliby realizować wspólne polsko-słowackie przedsięwzięcia, odpowiadające społeczno-ekonomicznym potrzebom pogranicza. Wśród założycieli Euroregionu były miasta Nowy Targ i Kieżmark, które stały się siedzibami dwóch stowarzyszeń tworzących Transgraniczny Związek Euroregion „Tatry” – Związku Euroregion „Tatry” i Združenia Region „Tatry”. Ponad 17-letnia działalność Euroregionu Mimo wysokiego stopnia zaawansowania współpraca ta natrafiała jednak na ograniczenia i przeszkody, utrudniające realizację wspólnych przedsięwzięć, takie jak różne uwarunkowania prawne po stronie polskiej i słowackiej, nierównomierny dostęp do środków unijnych. Tymczasem jakość współpracy transgranicznej ma dziś nadrzędne znaczenie dla realizacji celów polityki spójności Unii Europejskiej. Mając to na uwadze Komisja Europejska ustanowiła w 2006 r. nowy instrument prawny – Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT), który umożliwia transgranicznym partnerom powołanie podmiotu posiadającego wspólnotową osobowość prawną i prowadzenie współpracy w oparciu o jeden porządek prawny i strukturę organizacyjną. Stwarza to olbrzymie szanse usunięcia dotychczasowych ograniczeń, otwierając nowe możliwości działania oraz prowadzenia strategicznej polsko-słowackiej współpracy na najwyższym, formalnym i prawnym poziomie organizacyjnym. Ugruntowane i naturalne partnerstwo, charakteryzujące Związek Euroregion „Tatry”, Združenie Region „Tatry”, Miasta Nowy Targ i Kieżmark jest w stanie sprostać wyzwaniom i wykorzystać potencjał, jaki niesie ze sobą nowy instrument prawny Unii Europejskiej. Toteż naturalną konsekwencją dotychczasowej współpracy partnerów w ramach Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry” stało się dążenie do utworzenia polsko-słowackiego Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej.
Prace związane z utworzeniem EUWT TATRY prowadzone były w ramach projektu pt. Od Euroregionu „Tatry” do Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej, dofinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach osi priorytetowej 2. Rozwój społeczno-gospodarczy Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013. Realizacja projektu trwała od stycznia 2011 roku do września 2013 roku. Uczestniczyli w nim następujący partnerzy: Związek Euroregion „Tatry” (Partner Wiodący), Združenie Region „Tatry”, Miasto Nowy Targ i Miasto Kieżmark. Zatwierdzona wartość całkowita projektu wynosiła 224.317,81 EUR, z czego dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Europejskiego stanowiło 85% tj. 190.670,14 EUR. Ponadto Związek Euroregion „Tatry” otrzymał dofinansowanie wkładu własnego w projekcie w wysokości 65.000 PLN ze środków Marszałka Województwa Małopolskiego.
Projekt sieciowy pt. Od Euroregionu „Tatry” do Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej był kluczowym przedsięwzięciem dla rozwoju polsko-słowackiej współpracy transgranicznej w Euroregionie „Tatry”. Zaplanowane w nim działania doprowadziły do utworzenia innowacyjnego podmiotu prawnego, jakim jest Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej TATRY, co pozwoliło na podniesienie na wyższy poziom organizacyjny, prawny i merytoryczny polsko-słowackiej współpracy transgranicznej. Powstałe w ramach projektu EUWT TATRY stało się pierwszym tego typu podmiotem w Polsce powołanym przez euroregion i jednym z niewielu w Unii Europejskiej o takiej strukturze członków założycieli.
Projekt miał innowacyjny charakter zarówno ze względu na nowy transgraniczny instrument prawny, który powstał w wyniku prac partnerów, jak również z uwagi na brak jakichkolwiek wcześniejszych doświadczeń Polski w tym zakresie oraz skomplikowane procedury, który wymagały znajomości prawa europejskiego i krajowego, stałego analizowania dokumentów i opinii ekspertów z instytucji europejskich, śledzenia dyskusji dotyczących stosowania rozporządzenia w sprawie EUWT. Wdrażanie projektu odbywało się po obu stronach granicy polsko-słowackiej, a zadania realizowane w jego ramach posiadały kluczowe znaczenie dla pogłębienia polsko-słowackiej współpracy transgranicznej, udoskonalenia jakości struktur realizujących tę współpracę oraz rozwoju społecznego i ekonomicznego obszaru pogranicza po polskiej i słowackiej stronie. Realizacja projektu przyczyniła się do stworzenia i wypromowania jednolitego i trwałego instrumentu współpracy transgranicznej, posiadającego osobowość prawa wspólnotowego Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej.„Tatry” przyniosła oczekiwane efekty, sprzyjając wszechstronnemu rozwojowi pogranicza.
Zobacz także: