Tatrzańskie lapidarium, czyli Tatry w miniaturze
Mają w sobie magiczną moc. Kochamy je za ich piękno, niesamowite widoki i pierwotną dzikość. Dla wielu wypad w góry do najlepszy lek na wszystko – na chandrę, brak energii, a nawet przeziębienie. Idąc w góry, obcując z przyrodą, doładowują wewnętrzne akumulatory i są gotowi na kolejne wyzwania. Bez względu na to, czy wolimy ich piękno oglądać raczej z daleka czy też wędrować po szlakach, góry zapewniają zawsze pełną gamę emocji. Bo takie widoki jak lekko przyprószone śniegiem szczyty Tatr skąpane w porannym słońcu na długo zapadają w pamięć a ich wspomnienie zawsze wywołuje uśmiech na twarzy. Ci, którzy po górach chodzą mówią, że nic nie daje takiej satysfakcji jak bolące po całym dniu wędrówki nogi. Tatry kochamy szczególnie i uważamy je za nasze wspólne ze Słowakami dobro narodowe. Ale mimo tej miłości, w większości stosunkowo niewiele o nich wiemy. Potrafimy wymienić kilka szczytów i popularnych miejsc turystycznych, wiemy, że na Giewoncie jest krzyż, może jeszcze jesteśmy w stanie powiedzieć coś o ….kozicach, które w Tatrach są liczone dwa razy do roku. I tu wkracza edukacyjna rola Tatrzańskiego Parku Narodowego. A jest ogromna – nie bez powodu hasłem przewodnim TPN jest „Z miłości do gór”. To rozmaite wystawy poświęcone Tatrom, ich historii i przyrodzie. To przepiękne kalendarze pokazujące piękno naszych gór. To niezliczone materiały, konkursy i warsztaty edukacyjne dla dzieci. To wreszcie niezwykłe tatrzańskie lapidarium – jedyne takie miejsce w Polsce. Powstało w ramach projektu o takim samym tytule „Tatrzańskie lapidarium” i mierzy się z trudnym dla laika geologicznym aspektem gór. Lapidarium to swoiste Tatry w miniaturze. Na stosunkowo niewielkiej przestrzeni zgromadzono najprawdopodobniej wszystkie rodzaje skał, które tworzą nasze Tatry. Ale nie tylko – w skalnym ogrodzie posadzono także rośliny charakterystyczne dla danego typu skał i występujące w Tatrach na różnych wysokościach. To efekt ścisłej współpracy ze słowackim Parkiem Narodowym – bo to Słowacy prowadzą hodowlę tatrzańskiej roślinności. Część głazów też pochodzi ze słowackich Tatr, inne zebrano między innymi z wykopalisk prowadzonych na przykład podczas remontu drogi do Morskiego Oka.
fot. arch. beneficjenta
W lapidarium są więc skały granitowe, wapienne, dolomity i piaskowce – wszystkie minerały, z których zbudowane są Tatry Bielskie, Wysokie i Zachodnie oraz grupa Siwego Wierchu. Głazy ułożono w taki sposób, w jaki występują w naturalnym środowisku. Przy Tatrach Wysokich nie zabrakło charakterystycznego szczytu Łomnicy, na którym znalazła się nawet odlana z brązu miniaturowa stacja kolejki linowej. W części poświęconej Tatrom Zachodnim z głazów ułożono między innymi Kasprowy Wierch i Giewont, który oczywiście zwieńczony jest miniaturowym krzyżem. Wszystko uzupełniają tablice edukacyjne w trzech językach: polskim, słowackim i angielskim z opisem danych skał i fotografiami miejsc, z których pochodzą. Znalazły się na nich również informacje między innymi o śladach zlodowaceń, ewolucji tektonicznej czy tatrzańskich skamieniałościach.
fot. arch. beneficjenta
Tatrzańskie Lapidarium to doskonałe miejsce przygotowujące do wyjścia w góry. Ale to także miejsce dla tych, którzy sami w góry wybrać się nie mogą. Lapidarium jest przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. To też miejsce, gdzie choćby namiastkę Tatr mogą „zobaczyć” osoby niewidome. Specjalnie z myślą o nich przygotowana została plastyczna mapa Tatr. Mogą też bez wchodzenia w Tatry dotknąć skał z Rysów czy Giewontu. A na tablicach edukacyjnych informacje umieszczono także w alfabecie Braille’a.
Blog zrealizowany w ramach zadania publicznego pt. „Współpraca, która wzmacnia i rozwija kluczem do pozytywnego wizerunku Polski na arenie międzynarodowej” finansowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja publiczna 2020 – nowy wymiar”.